Σκεπτόμενοι το άμεσο μέλλον, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι, με όποιον τρόπο κι αν το δει κανείς, ο τραπεζικός κλάδος της Κύπρου δεν θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος.
Αναμφισβήτητα, οι μέτοχοι και οι καταθέτες τόσο της Λαϊκής Τράπεζας όσο και της Τράπεζας Κύπρου έχουν επηρεαστεί αρνητικά και, για τους πιο απαισιόδοξους από εμάς, έχει παραβιαστεί μια θεμελιώδης αρχή του κοινωνικού συμβολαίου της καπιταλιστικής μας κοινωνίας – ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να εμπιστεύονται τις τράπεζες να φυλάσσουν με ασφάλεια τα χρήματά τους – και η δυσχερής κατάσταση των τραπεζών έχει απορροφήσει την εθνική οικονομία σε μια καθοδική σπείρα.
Από τις 15 Μαρτίου 2013, το μέλλον της Κύπρου έχει ξαναγραφτεί ώστε να περιλαμβάνει επαρκή χρόνο για την αναδιάρθρωση του τρέχοντος χρηματοοικονομικού μοντέλου: ενός μοντέλου που αποδείχθηκε ακατάλληλο για την κυπριακή οικονομία· με ένα από τα υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων στον κόσμο, τα ξένα κεφάλαια που αναζητούσαν ασφάλεια στη ζώνη του ευρώ κατέκλυσαν τη χώρα, ίσως υπερβολικά γρήγορα, και η τρίτη μικρότερη οικονομία της περιοχής, με ετήσιο ΑΕΠ €18 δισ., συσσώρευσε τραπεζικές καταθέσεις αξίας €70 δισ.
Το αποτέλεσμα ήταν μια αναιμική οικονομία, η οποία, τις πρώτες πρωινές ώρες της 25ης Μαρτίου 2013, είδε τα δικαιώματά μας να μετατρέπονται από προστατευμένα από την κυβέρνησή μας σε υπό αίρεση, ή υποκείμενα σε αλλαγές κατά την κρίση των Ευρωπαίων διαχειριστών μας, καθιστώντας την Κύπρο την πέμπτη οικονομία της Ευρωζώνης που ζήτησε βοήθεια από την ΕΕ, μετά την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Για τον κυπριακό λαό, ο οποίος έχει συμβάλει στα πακέτα διάσωσης των άλλων τεσσάρων κρατών-μελών της ΕΕ, υπάρχει ένα αίσθημα εγκατάλειψης. Ελπίζουμε ότι δεν αποτελούμε απλώς μέρος ενός πολιτικού σχεδίου για εκμετάλλευση της παρούσας κατάστασης. Κάποιοι θα έλεγαν ότι η Κύπρος έχει πληρώσει πολιτικά υψηλότερο τίμημα από τους περισσότερους, λόγω απώτερων κινήτρων που μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Εστίαση στο πώς να κερδηθούν οι επόμενες εκλογές αντί πώς να αποφευχθεί η επόμενη κρίση·
- Την απροθυμία της Γερμανίας να πληρώσει τα χρέη μιας χώρας που «στα μάτια της» θεωρείται «πλυντήριο χρημάτων» για τους Ρώσους·
- Τη διαίρεση στην ΕΕ μεταξύ του σχετικά πλούσιου βορρά και του φτωχότερου νότου·
- Την προσδοκία εκμετάλλευσης των μελλοντικών ωφελημάτων από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο στην κυπριακή ΑΟΖ·
- Το «κλειδί» για τη λύση του κυπριακού ζητήματος με τους Τουρκοκύπριους· ή ακόμη
- Την πρόθεση να εκδιωχθεί η Κύπρος από την Ευρωζώνη.
Το γεγονός είναι ότι τον Οκτώβριο του 2011, ενώ η ΕΕ πάλευε με την κρίση χρέους της Ελλάδας, φυτεύτηκε μια «βόμβα» που θα δημιουργούσε μια τρύπα €5 δισ. στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα, προκαλώντας αλυσιδωτές και σοβαρές συνέπειες που αποκαλύφθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες.
Οι πιο αισιόδοξοι ανάμεσά μας θεωρούν ότι οι παγκόσμιοι πάροχοι προϊόντων και υπηρεσιών στον ενεργειακό τομέα προχωρούν με τις επενδύσεις τους, προσδοκώντας περαιτέρω ανάπτυξη των πόρων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Κύπρο. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ισχυρή ώθηση για το οικονομικό μας μέλλον.
Παρά τα υπέρ και τα κατά, η Κύπρος υπήρξε ανέκαθεν – και παραμένει – το κορυφαίο επιχειρηματικό κέντρο για επενδύσεις. Αν και τώρα έχουμε αυξημένο εταιρικό φορολογικό συντελεστή (ο οποίος θα οριστικοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες και αναμένεται να κυμανθεί περίπου στο 12,5%), τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά που κάνουν την Κύπρο ελκυστική παραμένουν ουσιαστικά αμετάβλητα. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Η Κύπρος παραμένει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης·
- Η Κύπρος εξακολουθεί να διατηρεί ένα σαφές δημοσιονομικό πλαίσιο. Με 44 συμφωνίες αποφυγής διπλής φορολογίας σε ισχύ, οι εταιρείες απολαμβάνουν πλήρη απαλλαγή συμμετοχής από τον φόρο κεφαλαιουχικών κερδών και εισοδημάτων από μερίσματα, ενώ δεν επιβάλλεται παρακράτηση φόρου σε μερίσματα, τόκους και δικαιώματα για μη κατοίκους Κύπρου.
- Κατέχει στρατηγική γεωγραφική θέση, στα σταυροδρόμια τριών ηπείρων· και
- Διαθέτει υψηλό επίπεδο επιστημονικής και διοικητικής κατάρτισης στην Ευρώπη.
Το γεγονός ότι η Κύπρος έλαβε χρηματοδοτική στήριξη €10 δισ. από διεθνείς δανειστές δείχνει ότι, με τα κατάλληλα μέτρα, υπάρχει εμπιστοσύνη στη δυνατότητά της να σταθεροποιήσει το τραπεζικό σύστημα και να επιτύχει οικονομική ανάκαμψη. Επιπλέον, η Τρόικα επιβεβαίωσε ότι η εισφορά στις καταθέσεις της Τράπεζας Κύπρου θα είναι εφάπαξ, και οι καταθέτες θα αποζημιωθούν μέσω μετοχών της ίδιας της Τράπεζας Κύπρου.
Το ερώτημα των €10 δισ. είναι αν η Κύπρος θα καταφέρει να τηρήσει τους όρους της συμφωνίας με την Τρόικα. Αν αποτύχει, ενδέχεται να επιβληθούν πρόσθετα μέτρα και υπάρχει κίνδυνος αποκλεισμού από το Μνημόνιο μέχρι το τέλος του 2016, τερματίζοντας την πρόοδο όπως τη γνωρίζουμε. Η εμπιστοσύνη των πολιτών στο ευρωπαϊκό εγχείρημα διακυβεύεται και εναπόκειται σε εμάς να αποδείξουμε ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Αν δεν κάνουμε κάθε βήμα για την αποκατάσταση αυτής της εμπιστοσύνης, κινδυνεύουμε να δούμε τη διάλυση της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως τη γνωρίζουμε.
Είναι κατανοητό ότι αυτή τη στιγμή ο φόβος και η αβεβαιότητα επικρατούν στην ατμόσφαιρα, αλλά η αναδιάρθρωση των δύο μεγαλύτερων τραπεζών μας δεν θα δημιουργήσει μόνο έναν σταθερό και βιώσιμο τραπεζικό τομέα, αλλά και νέες ευκαιρίες για επενδυτές. Με την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου τα επόμενα χρόνια, είναι αναπόφευκτο η Κύπρος να γίνει μια πολύ ισχυρότερη οικονομία και, για ακόμη μια φορά, ένα σημαντικό χρηματοοικονομικό κέντρο.
Να το πετάξουμε ή όχι; Εγώ επιλέγω ΝΑ ΜΗΝ ΤΟ ΠΕΤΑΞΩ. Δεν διαφέρουμε από καμία άλλη χώρα που έχει αντιμετωπίσει δύσκολες εποχές και δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην φτάσουμε στο φως στο τέλος του τούνελ. Όπως είπε ο μεγάλος Winston Churchill, «Ένας απαισιόδοξος βλέπει τη δυσκολία σε κάθε ευκαιρία· ένας αισιόδοξος βλέπει την ευκαιρία σε κάθε δυσκολία.»
Είμαι Κύπριος και είμαι περήφανος να πω ότι είμαι αισιόδοξος – είναι προς το συμφέρον όλων μας να είμαστε!
Μιχάλης Ι. Χατζηγιάννας, Εταίρος, FinExpertiza Cyprus
Για περισσότερες πληροφορίες ή/και συμβουλές, παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας στο [email protected]
Αποποίηση ευθύνης
Οι πληροφορίες αυτές παρέχονται μόνο για καθοδηγητικούς σκοπούς και δεν θα πρέπει να θεωρούνται υποκατάστατο της νομικής συμβουλής. Παρακαλούμε ανατρέξτε στους πλήρεις όρους και προϋποθέσεις στην ιστοσελίδα μας.
