Ο εσωτερικός έλεγχος είναι μια ανεξάρτητη και αντικειμενική δραστηριότητα παροχής διασφάλισης και συμβουλευτικών υπηρεσιών, η οποία έχει ως σκοπό να προσθέτει αξία και να βελτιώνει τις λειτουργίες ενός οργανισμού. Παράλληλα, βοηθά μια επιχείρηση να επιτυγχάνει τους στόχους της, εφαρμόζοντας μια συστηματική και πειθαρχημένη προσέγγιση για την αξιολόγηση και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών διαχείρισης κινδύνων, ελέγχου και εταιρικής διακυβέρνησης.
Ο εσωτερικός έλεγχος έχει σχεδιαστεί για να εξετάζει τι κάνει μια εταιρεία, προκειμένου να εντοπίζει πιθανούς κινδύνους για τη βιωσιμότητα και την κερδοφορία της, και να προτείνει τρόπους μετριασμού αυτών των κινδύνων, με στόχο τη μείωση του κόστους και τη βελτίωση της απόδοσης.
Μια τυπική ανάθεση εσωτερικού ελέγχου περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
- Καθορισμό και επικοινωνία του σκοπού και της έκτασης του ελέγχου προς τη διοίκηση.
 - Κατανόηση του επιχειρηματικού τομέα που ελέγχεται, συμπεριλαμβανομένων των στόχων, των δεικτών μέτρησης και των βασικών τύπων συναλλαγών. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει ανασκόπηση εγγράφων και συνεντεύξεις, ενώ εφόσον απαιτείται, μπορεί να δημιουργηθούν διαγράμματα ροής και περιγραφές διαδικασιών.
 - Περιγραφή των βασικών κινδύνων που αντιμετωπίζει η δραστηριότητα εντός του πεδίου του ελέγχου.
 - Εντοπισμό των πρακτικών διαχείρισης και των στοιχείων ελέγχου που εφαρμόζονται ώστε κάθε σημαντικός κίνδυνος να παρακολουθείται και να ελέγχεται κατάλληλα. Η χρήση λίστας ελέγχου εσωτερικού ελέγχου μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό κοινών κινδύνων και επιθυμητών ελέγχων στη συγκεκριμένη διαδικασία ή τον κλάδο που εξετάζεται.
 - Ανάπτυξη και εφαρμογή προσέγγισης ελέγχου βασισμένης στον κίνδυνο, η οποία περιλαμβάνει δειγματοληψία και δοκιμές για να διαπιστωθεί αν οι σημαντικότεροι έλεγχοι λειτουργούν όπως προβλέπεται.
 - Αναφορά των προβλημάτων και προκλήσεων που εντοπίστηκαν και συμφωνία με τη διοίκηση για τα σχέδια δράσης αντιμετώπισής τους.
 - Παρακολούθηση των ευρημάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τα τμήματα εσωτερικού ελέγχου τηρούν σχετική βάση δεδομένων για τον σκοπό αυτό.
 
Η διάρκεια κάθε ανάθεσης ελέγχου διαφέρει ανάλογα με την πολυπλοκότητα της δραστηριότητας και τους διαθέσιμους πόρους του εσωτερικού ελέγχου. Πολλά από τα παραπάνω στάδια είναι επαναληπτικά και δεν εκτελούνται πάντοτε με την ίδια σειρά.
Οι εσωτερικοί ελεγκτές ασχολούνται με ζητήματα θεμελιώδους σημασίας για την επιβίωση και την ανάπτυξη ενός οργανισμού. Σε αντίθεση με τους εξωτερικούς ελεγκτές, εξετάζουν πέρα από τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους και τις καταστάσεις, λαμβάνοντας υπόψη ζητήματα όπως η φήμη του οργανισμού, η ανάπτυξή του, η επίδρασή του στο περιβάλλον και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει τους εργαζομένους του.
Συνοψίζοντας, οι εσωτερικοί ελεγκτές συμβάλλουν στην επιτυχία των οργανισμών μέσω ενός συνδυασμού παροχής διασφάλισης και συμβουλευτικών υπηρεσιών. Το σκέλος της διασφάλισης αφορά την ενημέρωση της διοίκησης σχετικά με το πόσο αποτελεσματικά λειτουργούν τα συστήματα και οι διαδικασίες που έχουν σχεδιαστεί για να διατηρούν τον οργανισμό σε σωστή πορεία. Στη συνέχεια, παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη για τη βελτίωση αυτών των συστημάτων και διαδικασιών, όπου χρειάζεται.
Διαφορά μεταξύ εξωτερικού και εσωτερικού ελέγχου
| Εξωτερικός έλεγχος | Εσωτερικός έλεγχος | 
|---|
| Αναφέρεται σε | Μετόχους ή μέλη που βρίσκονται εκτός της δομής διακυβέρνησης του οργανισμού. | Το διοικητικό συμβούλιο και την ανώτερη διοίκηση που βρίσκονται εντός της δομής διακυβέρνησης του οργανισμού. | 
| Σκοποί | Ενίσχυση της αξιοπιστίας και της αξιοπρέπειας των οικονομικών εκθέσεων του οργανισμού προς τα ενδιαφερόμενα μέρη, μέσω έκφρασης γνώμης επί της έκθεσης. | Αξιολόγηση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας της διακυβέρνησης, της διαχείρισης κινδύνων και των διαδικασιών ελέγχου. Αυτό παρέχει στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και της ανώτερης διοίκησης διασφάλιση που τα βοηθά να εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους προς τον οργανισμό και τα ενδιαφερόμενα μέρη του. | 
| Πεδίο κάλυψης | Οικονομικές εκθέσεις, κίνδυνοι χρηματοοικονομικής αναφοράς. | Όλες οι κατηγορίες κινδύνων και η διαχείρισή τους, συμπεριλαμβανομένης της αναφοράς τους. | 
| Ευθύνη για βελτίωση | Καμία, ωστόσο υπάρχει υποχρέωση αναφοράς προβλημάτων. | Η βελτίωση αποτελεί βασικό στοιχείο του σκοπού του εσωτερικού ελέγχου. Γίνεται όμως μέσω παροχής συμβουλών, καθοδήγησης και διευκόλυνσης, ώστε να μην υπονομεύεται η ευθύνη της διοίκησης. | 
Για περισσότερες πληροφορίες ή/και συμβουλές, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο [email protected]