Ανοικτού Τύπου Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ)
Ο Νόμος για τους ΟΣΕΚΑ 200(Ι)/2004, ο οποίος ενσωματώνει τις ευρωπαϊκές οδηγίες, παρέχει το νομικό πλαίσιο για την καταχώριση, ρύθμιση και εμπορία τοπικών και ξένων κεφαλαίων στην Κύπρο.
Σύμφωνα με τον νόμο αυτό, ΟΣΕΚΑ θεωρείται κάθε οργανισμός του οποίου ο αποκλειστικός σκοπός είναι η συλλογική επένδυση κεφαλαίων που συγκεντρώνονται από το κοινό σε κινητές αξίες και μέσα χρηματαγοράς μέσω χρηματιστηρίων, τραπεζικών καταθέσεων και άλλων επενδύσεων. Η λειτουργία του βασίζεται στην αρχή της διασποράς του κινδύνου και τα μερίδιά του μπορούν να εξαγοραστούν άμεσα ή έμμεσα κατόπιν αιτήματος του μεριδιούχου, χρησιμοποιώντας τα περιουσιακά στοιχεία του οργανισμού.
Για τη σύσταση ΟΣΕΚΑ απαιτείται άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (CySEC).
Ο Νόμος διευκρινίζει ότι τα ακόλουθα δεν θεωρούνται ΟΣΕΚΑ:
- ΟΣΕΚΑ κλειστού τύπου.
 - ΟΣΕΚΑ που αντλούν κεφάλαια χωρίς να προωθούν τα μερίδιά τους στο κοινό στην Κύπρο ή σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ.
 - ΟΣΕΚΑ που, βάσει του καταστατικού τους, διαθέτουν τα μερίδιά τους μόνο σε κοινό τρίτων χωρών.
 - ΟΣΕΚΑ των οποίων η επενδυτική και δανειοληπτική πολιτική συγκρούεται με τον Νόμο 200(Ι)/2004.
 - Εταιρείες επενδύσεων των οποίων τα περιουσιακά στοιχεία επενδύονται μέσω θυγατρικών εταιρειών με τρόπο διαφορετικό από τις κινητές αξίες.
 
Σύμφωνα με τον νόμο, οι τοπικοί ΟΣΕΚΑ μπορούν να λάβουν τη μορφή είτε Αμοιβαίων Κεφαλαίων που διαχειρίζεται Διαχειριστική Εταιρεία είτε Εταιρειών Μεταβλητού Κεφαλαίου.
Σύσταση και λειτουργία Αμοιβαίου Κεφαλαίου στην Κύπρο
Για τη σύσταση και λειτουργία ενός αμοιβαίου κεφαλαίου απαιτείται άδεια από την ΕΚΚ. Μετά την υποβολή της αίτησης, η Επιτροπή οφείλει να απαντήσει εντός 6 μηνών. Η Διαχειριστική Εταιρεία μπορεί να εκδίδει ή να εξαγοράζει μερίδια μέσω αντιπροσώπων, οι οποίοι μπορεί να είναι μόνο τράπεζες, επενδυτικές εταιρείες και συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα.
Η αίτηση πρέπει να πληροί ορισμένα κριτήρια, όπως:
- Ο διαχειριστής και ο θεματοφύλακας (οι οποίοι πρέπει να είναι ανεξάρτητοι μεταξύ τους) πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις της ΕΚΚ.
 - Οι κανονισμοί του ταμείου πρέπει να εγκριθούν από την ΕΚΚ.
 - Το όνομα και το ενημερωτικό δελτίο του ταμείου πρέπει να εγκριθούν από την ΕΚΚ.
 - Η ελάχιστη αρχική αξία ενεργητικού πρέπει να είναι τουλάχιστον €1.700.000, τα οποία πρέπει να κατατεθούν εντός τριών μηνών από τη χορήγηση της άδειας.
 - Το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο της Διαχειριστικής Εταιρείας πρέπει να είναι τουλάχιστον €765.000, καταβεβλημένο πλήρως κατά τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας.
 - Η Διαχειριστική Εταιρεία πρέπει να διαθέτει μετόχους με τεχνογνωσία, κατάλληλη οργάνωση, προσωπικό, τεχνική υποδομή και επαρκή οικονομικά μέσα.
 
Σύσταση και λειτουργία Εταιρείας Μεταβλητού Κεφαλαίου στην Κύπρο
Για τη σύσταση και λειτουργία μιας Εταιρείας Μεταβλητού Κεφαλαίου απαιτείται άδεια από την ΕΚΚ. Η εταιρεία αυτή μπορεί να διαχειρίζεται μόνο τα δικά της περιουσιακά στοιχεία και όχι τρίτων.
Η αίτηση πρέπει να πληροί κριτήρια παρόμοια με εκείνα ενός αμοιβαίου κεφαλαίου και επιπλέον:
- Η εταιρεία πρέπει να έχει ελάχιστο καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο €1.700.000.
 - Η διοίκηση της εταιρείας πρέπει να ανατεθεί σε Διαχειριστική Εταιρεία, εκτός αν χορηγηθεί εξαίρεση από την ΕΚΚ.
 - Το καταστατικό και οι κανονισμοί της εταιρείας πρέπει να εγκριθούν από την ΕΚΚ.
 - Η θεματοφυλακή των περιουσιακών στοιχείων ανατίθεται σε εγκεκριμένο θεματοφύλακα.
 
Διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών
ΟΣΕΚΑ που έχει λάβει άδεια λειτουργίας σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ σύμφωνα με την Οδηγία 85/611/ΕΟΚ μπορεί να εγκατασταθεί και να δραστηριοποιηθεί στην Κύπρο, εφόσον ειδοποιηθεί η ΕΚΚ από τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους καταγωγής με τις σχετικές πληροφορίες.
ΟΣΕΚΑ τρίτης χώρας που δεν εφαρμόζει την οδηγία αυτή και επιθυμεί να διαθέσει μερίδια στην Κύπρο, υπόκειται σε προηγούμενη έγκριση της ΕΚΚ. Μπορεί να πωλεί μερίδια μόνο μέσω νομικών προσώπων εγκεκριμένων από την ΕΚΚ.
Φορολογία τοπικών ΟΣΕΚΑ
Οι ΟΣΕΚΑ φορολογούνται όπως οποιαδήποτε άλλη οντότητα.
Γενικά, απαλλάσσονται από φόρο εισοδήματος στα μερίσματα και από φόρο στα κέρδη από τη διάθεση τίτλων. Δεν υπάρχει παρακράτηση φόρου όταν καταβάλλονται μερίσματα σε μη κατοίκους Κύπρου.
Διεθνή Συλλογικά Επενδυτικά Σχήματα (ICIS)
Η Κύπρος εισήγαγε, τον Μάιο του 1999, νομοθεσία που επιτρέπει τη σύσταση και ρύθμιση των Διεθνών Συλλογικών Επενδυτικών Σχημάτων (“ICISs”). Ο Νόμος 47(I)/1999, ο οποίος αργότερα τροποποιήθηκε με τον Νόμο 63(I)/2000, ορίζει την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ως την εποπτική αρχή για τα ICIS, με εξουσία να παρακολουθεί και να επιθεωρεί κάθε ICIS, καθώς και τον διαχειριστή και τον θεματοφύλακά του.
Ο περί Εταιρειών Νόμος της Κύπρου και ο Νόμος περί Εταιρικών και Εμπορικών Επωνυμιών εφαρμόζονται στα ICIS, εκτός από τα μέρη που εξαιρούνται ρητά από τον συγκεκριμένο νόμο. Ο Νόμος περί Διεθνών Εμπιστευμάτων εφαρμόζεται στα ICIS στο σύνολό του.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, ένα ICIS μπορεί να λάβει μία από τις ακόλουθες μορφές:
- Διεθνούς Εταιρείας Σταθερού Κεφαλαίου (IFCC)
 - Διεθνούς Εταιρείας Μεταβλητού Κεφαλαίου (IVCC)
 - Διεθνούς Εμπιστεύματος (IUTS)
 - Διεθνούς Επενδυτικής Εταιρικής Σχέσης (IILP)
 
Μπορούν να είναι περιορισμένης ή απεριόριστης διάρκειας και να απευθύνονται:
- στο ευρύ κοινό,
 - σε έμπειρους επενδυτές, ή
 - να είναι ιδιωτικά ICIS.
 
Ο μοναδικός σκοπός ενός ICIS είναι η συλλογική επένδυση των κεφαλαίων των μεριδιούχων.
Διεθνής Εταιρεία Σταθερού Κεφαλαίου (IFCC)
Η αρχική ελάχιστη κεφαλαιακή απαίτηση (εκδοθέν και πλήρως καταβεβλημένο κεφάλαιο) για μια IFCC που θα προωθείται στο ευρύ κοινό ή σε έμπειρους επενδυτές έχει οριστεί στις 200.000,00 δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών (USD 200.000,00). Οι IFCCs που είναι ιδιωτικά ICIS απαλλάσσονται από την υποχρέωση ύπαρξης ελάχιστου κεφαλαίου.
Μια IFCC πρέπει να διορίσει διαχειριστή και θεματοφύλακα, και οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν για τον διορισμό του διαχειριστή καθορίζονται στα συνταγματικά έγγραφα της εταιρείας. Οι διευθυντές πρέπει επίσης να είναι ικανοί και κατάλληλοι.
Οι διαχειριστές και οι θεματοφύλακες ενός ICIS πρέπει να ενεργούν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον και πρέπει να εγκρίνονται από την Κεντρική Τράπεζα.
Ένας διαχειριστής πρέπει να ικανοποιεί την Κεντρική Τράπεζα ότι, λαμβάνοντας υπόψη την επενδυτική πολιτική και τους συγκεκριμένους επενδυτικούς στόχους του ICIS για το οποίο ενεργεί ως διαχειριστής, το ICIS διαθέτει επαρκείς οικονομικούς και λειτουργικούς πόρους για να καλύπτει τις υποχρεώσεις του, καθώς και επαρκή επενδυτική τεχνογνωσία για να ασκεί αποτελεσματικά τη δραστηριότητά του.
Ένας θεματοφύλακας μπορεί να είναι μόνο:
(α) τράπεζα που έχει άδεια να ασκεί δραστηριότητες στην Κύπρο ή από την Κύπρο ή σε χώρα η οποία, κατά την άποψη της Κεντρικής Τράπεζας, ασκεί επαρκή τραπεζική εποπτεία στη δικαιοδοσία της και διαθέτει το ελάχιστο καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο που η Κεντρική Τράπεζα μπορεί να καθορίζει κατά καιρούς· ή
(β) οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο εκτός από τράπεζα όπως αναφέρεται στην παράγραφο (a), το οποίο παρέχει υπηρεσίες θεματοφυλακής στο ευρύ κοινό στην Κύπρο ή από την Κύπρο και το οποίο εποπτεύεται επαρκώς ή εδρεύει σε χώρα που, κατά την άποψη της Κεντρικής Τράπεζας, ασκεί επαρκή χρηματοοικονομική ρύθμιση και διαθέτει το ελάχιστο καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο που καθορίζει η Κεντρική Τράπεζα· ή
(γ) εταιρεία συσταθείσα στη Δημοκρατία, η οποία είναι θυγατρική προσώπου που αναφέρεται στις παραγράφους (a) ή (b), με την προϋπόθεση ότι οι υποχρεώσεις της είναι πλήρως εγγυημένες από το εν λόγω πρόσωπο.
Διεθνής Εταιρεία Μεταβλητού Κεφαλαίου (IVCC)
Οι διατάξεις που ισχύουν για τις IFCC εφαρμόζονται γενικά και στις IVCC. Ωστόσο, το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας πρέπει να ισούται με την καθαρή αξία ενεργητικού των μετοχών της εταιρείας κάθε στιγμή που εκδίδονται.
Διεθνές Καταπίστευμα Επενδύσεων (IUTS)
Οι διατάξεις που ισχύουν για τις IFCC και IVCC εφαρμόζονται γενικά και στα IUTS. Τα περιουσιακά στοιχεία ενός διεθνούς καταπιστεύματος επενδύσεων ανήκουν και εμπιστεύονται σε έναν θεματοφύλακα, ο οποίος τα διαχειρίζεται σύμφωνα με τις εμπιστεύσεις που δημιουργούνται βάσει της πράξης εμπιστεύματος και υπό την καθοδήγηση του διαχειριστή, σύμφωνα με τους όρους του ίδιου εγγράφου.
Τα έσοδα από την πώληση μεριδίων ενός διεθνούς καταπιστεύματος επενδύσεων και οποιοδήποτε εισόδημα από τα περιουσιακά του στοιχεία που δεν διανέμεται στους μεριδιούχους αποτελούν περιουσιακά στοιχεία του IUTS και υπόκεινται στη διαχείριση του διαχειριστή σύμφωνα με τις εμπιστεύσεις που δημιουργούνται από την πράξη εμπιστεύματος.
Διεθνής Εταιρική Σχέση Περιορισμένης Ευθύνης Επενδύσεων (IILP)
Οι διατάξεις που ισχύουν για τις IFCC και IVCC εφαρμόζονται γενικά και στις IILP, λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι εφαρμόζεται ο Νόμος περί Εταιρικών Σχέσεων και Εμπορικών Επωνυμιών αντί του περί Εταιρειών Νόμου. Επίσης, αντί για διαχειριστή υπάρχει ο γενικός εταίρος. Ο διαχειριστής και ο γενικός εταίρος πρέπει να πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις. Ο εταίρος περιορισμένης ευθύνης δεν δικαιούται και δεν έχει εξουσία να συμμετέχει στη διεύθυνση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της IILP.
ICIS που διατίθενται στο ευρύ κοινό
Τα ICIS που διατίθενται στο ευρύ κοινό δεν χρειάζεται να έχουν ελάχιστη συνδρομή. Ωστόσο, οι IFCC και IVCC έχουν απαιτήσεις ελάχιστου μετοχικού κεφαλαίου. Το ενημερωτικό δελτίο που απευθύνεται στο κοινό πρέπει να εγκρίνεται από την Κεντρική Τράπεζα.
ICIS που διατίθενται αποκλειστικά σε έμπειρους επενδυτές
Η ελάχιστη συνδρομή από επενδυτές σε ICIS που διατίθενται αποκλειστικά σε έμπειρους επενδυτές έχει καθοριστεί από την Κεντρική Τράπεζα στις 50.000,00 δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών (USD 50.000,00).
Ένα πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, μπορεί να θεωρηθεί έμπειρος επενδυτής στις ακόλουθες περιπτώσεις:
(α) Όταν το ίδιο το πρόσωπο παρέχει χρηματοοικονομικές υπηρεσίες στο κοινό· ή
(β) Όταν ένα πρόσωπο πραγματοποιεί συχνά επενδυτικές συναλλαγές που, κατά μέσο όρο, είναι μεγάλης αξίας και, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία, μπορεί εύλογα να αναμένεται ότι κατανοεί τους κινδύνους που ενέχουν οι επενδύσεις.
Ιδιωτικά ICIS
Ένα ιδιωτικό διεθνές συλλογικό επενδυτικό σχήμα σημαίνει σχήμα το οποίο, βάσει των συνταγματικών του εγγράφων, περιορίζει το δικαίωμα μεταβίβασης των μεριδίων του και περιορίζει τον αριθμό των μεριδιούχων του σε εκατό. Ένα ιδιωτικό ICIS απαγορεύεται να απευθύνει οποιαδήποτε δημόσια πρόσκληση οπουδήποτε στον κόσμο για αγορά μεριδίων στο σχήμα.
Η Κεντρική Τράπεζα θεωρεί ένα ιδιωτικό ICIS ως ιδιωτική ρύθμιση και, επειδή χρειάζεται λιγότερη εποπτεία, δεν υποχρεούται να διορίσει διαχειριστή ή θεματοφύλακα. Επίσης, ένα ιδιωτικό ICIS δεν έχει απαίτηση ελάχιστης συνδρομής.
Φορολογία ICIS
Τα ICIS υπόκεινται σε φορολογία όπως κάθε άλλη οντότητα.
Γενικά, τα ICIS απαλλάσσονται από τη φορολογία στο εισόδημα από μερίσματα και επίσης από τον φόρο στα κέρδη από τη διάθεση κινητών αξιών. Επιπλέον, δεν υπάρχει παρακράτηση φόρου όταν καταβάλλονται μερίσματα από ICIS σε αποδέκτες που δεν είναι κάτοικοι Κύπρου.
Οι υπηρεσίες μας
Η εταιρεία μας μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία τοπικών ή ξένων ΟΣΕΚΑ και να ετοιμάσει και να υποβάλει την αίτηση στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (CySEC), παρέχοντας παράλληλα υποστήριξη και συνεχή κανονιστική παρακολούθηση των ΟΣΕΚΑ στην Κύπρο.
Επίσης, η εταιρεία μας μπορεί να αναλάβει τη δημιουργία ICIS, βοηθώντας στην προετοιμασία των συνταγματικών εγγράφων και του ενημερωτικού δελτίου, καθώς και στην υποβολή της αίτησης στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου.
Για περισσότερες πληροφορίες και/ή συμβουλές, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο [email protected]