Ελάχιστος παγκόσμιος φόρος 15% για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις τίθεται σε ισχύ

Από την 1η Ιανουαρίου 2024, ο παγκόσμιος ελάχιστος φόρος εταιρειών στο 15% τίθεται σε ισχύ για τις πολυεθνικές εταιρείες με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 750 εκατ. ευρώ στα κράτη μέλη της ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία, την Αυστραλία, τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία και τον Καναδά. Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα υποστήριξαν τη συμφωνία το 2021, δεν έχουν ακόμη εφαρμόσει τη φορολογική μεταρρύθμιση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Το πλαίσιο των κανόνων ελάχιστης πραγματικής φορολογίας βασίζεται σε δύο πυλώνες, με τον πυλώνα 1 να αποσκοπεί στην ενθάρρυνση των πολυεθνικών εταιρειών να καταβάλλουν περισσότερους φόρους εκεί όπου δραστηριοποιούνται, ενώ ο πυλώνας 2 θεσπίζει έναν παγκόσμιο ελάχιστο συντελεστή εταιρικού φόρου. Για παράδειγμα, εάν μια εταιρεία με έδρα σε κράτος μέλος της ΕΕ έχει δραστηριότητες σε χώρα με εταιρικό συντελεστή π.χ. 9%, η έδρα θα καλύψει τη διαφορά καταβάλλοντας 6% επιπλέον φόρο στο αντίστοιχο κράτος μέλος της ΕΕ, προκειμένου να επιτευχθεί ο ελάχιστος εταιρικός φορολογικός συντελεστής 15%. Εν ολίγοις, η υιοθέτηση της φορολογικής μεταρρύθμισης του ΟΟΣΑ από τις συμμετέχουσες χώρες θα δώσει κίνητρα και σε άλλες χώρες να συμμετάσχουν, αντί να παρατηρείται απλώς ότι οι συμμετέχουσες χώρες εισπράττουν τη διαφορά φόρου ως πρόσθετα φορολογικά έσοδα.

Ως μία από τις χώρες που συμμετέχουν στη διεθνή φορολογική μεταρρύθμιση, το Υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου εξέδωσε ανακοίνωση στις 3 Οκτωβρίου 2023 για σχέδιο νομοθετικής πρότασης “Διασφάλιση ενός παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολόγησης των πολυεθνικών επιχειρηματικών ομίλων και των μεγάλων εγχώριων ομίλων στον ενωσιακό νόμο του 2023”, με στόχο την εφαρμογή των παγκόσμιων ελάχιστων φορολογικών κανόνων του πυλώνα 2. Η κυπριακή κυβέρνηση σκοπεύει να προωθήσει την εν λόγω νομοθετική πρόταση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, σύμφωνα με την οδηγία (ΕΕ) 2022/2523 του Συμβουλίου. Ο νόμος θα τεθεί σε ισχύ για λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 31η Δεκεμβρίου 2023 σε σχέση με τον Κανόνα Συμπερίληψης Εισοδήματος και για λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 31η Δεκεμβρίου 2024 σε σχέση με τον Κανόνα Υποφορολογούμενων Κερδών.

Ενώ υπάρχουν εικασίες ότι οι φορολογικοί ανταγωνισμοί μεταξύ δικαιοδοσιών με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές μπορεί να μετατραπούν σε φορολογικές πιστώσεις και επιδοτήσεις, με τα επενδυτικά κέντρα να παρουσιάζουν νέα κίνητρα και απαλλαγές, η φορολογική μεταρρύθμιση του ΟΟΣΑ έχει επαινεθεί ως “ο εξαιρετικά έξυπνος σχεδιασμός” από τον Jason Ward, τον κύριο αναλυτή του Κέντρου για τη Διεθνή Φορολογική Ευθύνη και Έρευνα των Εταιρειών, δηλώνοντας στους Financial Times ότι “θα μειώσει τα κίνητρα για τις εταιρείες να χρησιμοποιούν φορολογικούς παραδείσους, αλλά και το δέλεαρ για τις χώρες να γίνουν φορολογικοί παράδεισοι”. Περαιτέρω, η Manal Corwin, επικεφαλής του Τμήματος Φορολογίας του ΟΟΣΑ, δήλωσε ότι “το μελλοντικό αποτύπωμα είναι η αξία όσων παραδίδονται”, προσθέτοντας ότι μέσω της εξάλειψης των στρεβλώσεων στο σύστημα, αναμένει τελικά ότι περισσότεροι φόροι θα καταβάλλονται “εκεί όπου λαμβάνουν χώρα οι οικονομικές δραστηριότητες”.

Ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι δήλωσε: “Το νέο έτος σηματοδοτεί μια νέα αυγή για τη φορολόγηση των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων. Η έναρξη ισχύος αυτής της ιστορικής μεταρρύθμισης στην Ευρώπη και σε δικαιοδοσίες σε όλο τον κόσμο σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς ένα δικαιότερο σύστημα φορολόγησης των επιχειρήσεων. Μειώνοντας το κίνητρο για τις επιχειρήσεις να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε χώρες με χαμηλή φορολογία, οι νέοι κανόνες θα συμβάλουν στην ανάσχεση της λεγόμενης “κούρσας προς τα κάτω” στους συντελεστές φορολογίας των εταιρειών στην ΕΕ και παγκοσμίως. Ενθαρρύνω όλους τους υπογράφοντες την παγκόσμια φορολογική συμφωνία να ακολουθήσουν τα λόγια τους και να θέσουν επίσης γρήγορα σε εφαρμογή αυτή τη βασική μεταρρύθμιση, η οποία έχει τη δυνατότητα να αποφέρει επιπλέον 220 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για να βοηθήσει τις χώρες σε όλο τον κόσμο να χρηματοδοτήσουν κρίσιμες επενδύσεις και δημόσιες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας”.

Για περισσότερες πληροφορίες, καλύτερη κατανόηση και προσαρμογή στον παγκόσμιο ελάχιστο φόρο, επικοινωνήστε μαζί μας στο [email protected]